غذای ماهی جنوبی
غذای ماهی جنوبی با توجه به نوع ماهی متفاوت است و انواع مختلف ماهی ها غذاهای متفاوتی استفاده می کنند برای مثال ماهی صافی از جلبک به عنوان غذا استفاده می کند . هر ماهی با توجه به مکانی که در آن زندگی می کند نوع مختلفی از غذا را استفاده می کند .
غذای ماهی طلایی
ماهی طلایی یا قرمز یکی از ماهیهای زیبایی است که در سفرههای هفت سین هر ایرانی دیده میشود . مردم ایران با توجه به رسم و رسومات خود این ماهی را در کنار سفرهی هفت سین قرار می دهند . بودن این ماهی در سفره نشانهی زندگی و موفقیت است.
این ماهی به صورت طبیعی در آب های شیرین و پوشیده از گیاهان آبزی زندگی میکند . اما درحال حاظر این ماهی بیشتر در تنگ یا حوض خانهها زندگی می کند. در مواقعی که در حوض خانه ها است به دلیل وجود آب راکد و زیاد شدن پشهها و تخم گذاری آنها غذای ماهیها تامین می شود و از تخم پشهها به عنوان غذا استفاده می کنند .
اگر ماهیهای قرمز در تنگ باشند از غذای مخصوص می توان استفاده کرد که آن را خریداری می کنیم . غذا دادن به آنها در روز دو بار انجام میشود . اگر غذای بیشتری به آنها بدهیم باعث افزایش مواد آلی و دفعی و انباشته شدن آن می شود که منجر به مسمومیت ماهی و مرگ آن می شود .
از غذاهای دیگر ماهی می توان به خرده نان اشاره کرد که در آن نان خشک را به تکههای خیلی ریز تبدیل می کنیم و به ماهی می دهیم . همچنین از حبوبات پخته شده و زردهی تخم مرغ به عنوان غذا برای ماهی استفاده می کنیم .
ماهی ها برای زنده ماندن به آب سالم و تمیز ، هوا و محیط مناسب نیاز دارند . و ماهی هایی که در آبی با فضای کوچک زندگی می کنند باید به موقع آب شان تعویض شود تا آلوده و منجر به مرگ ماهی نشود . در موقع تعویض باید این نکته را هم در نظر بگیریم که دمای آب چقدر است . دمای آب باید اندازهی دمای آب تازه باشد .
در دادن غذا به ماهی باید از غذای گیاهی و حیوانی استفاده کنیم . و در صورتی که ماهی غذای خود را در ۵ دقیقه نخورد باید آن غذا را از سطح ظرف خارج کنیم . این نوع ماهی ها میتوانند تا یک هفته بدون غذا زنده بمانند . اما باید از دادن غذای زیاد به آنها پرهیز کنیم زیرا باعث بروز مشکلات گوارشی شدید شده و حتی موجب مرگ ماهی ها می شود .
تغذیه ماهی صبیتی
ماهی صبیتی یکی از انواع ماهی هایی است که در خلیج فارس و دریای عمان پرورش می یابد . در همین راستا تحقیقات زیادی در مورد غذای این ماهی صورت گرفته است . نتایج این تحقیقات نشان داد که جیره غذایی ماهی صبیتی پرورشی حداقل باید حاوی 48 % پروتئین خام، 15 % چربی خام، 15 % کربوهیدرات و 20 کیلوژول بر گرم انرژی باشد.
همچنین میزان متعادل و مناسب اسید آمینههای ضروری در غذای این ماهی ( براساس گرم بر ۱۶ گرم نیتروژن ) برابر است از : آرژنین 3/5، لیزین 6، ترئونین 2/5، هیستیدین 5/2، ایزولوسین 6/4، لوسین 4/5، متیونین و سیستئین 4، فنیل آلانین و تیروزین 6/5، تریپتوفان 1 و والین 6/4.
میزان مناسب اسید های چرب بلند زنجیره چند غیر اشباع سری n-3 و محکمل لسیتین سویا در جیره غذایی این گونه به ترتیب 8/0 و 6 % پیشنهاد گردیده است . و حداکثر جایگزینی پودر ماهی با پروتئین سویا در این غذا برابر با 3/27 % است .
همچنین می توان از روغن های گیاهی در غذای این ماهی برای جایگزینی روغن ماهی استفاده کرد . تغذیه ی این نوع از ماهی های پرورشی در روز حداقل ۲ بار است که تا حد سیری باید غذا بخورند. با این روش تغذیه ی غذایی ، رشد در دوره ی کوتاه مدت را منجر می شود.
اثرات منفي کمبود اسيدآمينه هاي لايزين و متيونين در جيره بر عملکرد رشد و ترکيب شيميايي بدن ماهي صبيتي جوان (Sparidentex hasta):
بر اساس تحقیقی که بر ماهیان دریایی بندر امام خمینی صورت گرفت نتايج به دست آمده هيچ تفاوت معني داري در بين تيمارها در درصد بقا مشاهده نشد اما همه ي شاخص هاي رشد و تغذيه شامل وزن نهايي، درصد افزايش وزن، شاخص رشد ويژه، کارايي پروتئين، تثبيت نيتروژني و شاخص چربي احشايي در بين تيمارهاي داري کمبود اسيدآمينه نسبت به تيمار کنترل به صورت معني داري کاهش و شاخص ضريب تبديل غذايي افزايش يافت. کمبود این دو نوع پروتیین نشان دهندهی اهميت اين دو اسيدآمينه در تغذيه ماهي صبيتي جوان بوده است .
با توجه به رشد جمعیت انسان نیاز به مواد غذای بیشتر می شود . و در این بین محصولات آبزی پرورشی منابع مهمی برای انسان و تامین پروتئین با کیفیت هستند . به همین دلیل باید ما برنامهی منظم و تغذیهی مناسبی برای آبزیان در نظر بگیریم تا ماهی های بیشتری تولید کنیم و به تامین مواد غذایی کمکی کرده باشیم .
ارزش غذایی ماهی صافی
ماهی صافی یکی از بهترین ماهی ها است که در جنوب کشور وجود دارد . این ماهی دارای تیغ های بزرگی است که بسیار تیز و برنده هستند. از غذاهای معروفی که با این ماهی درست می شود می توان به قلیه ماهی و سوخاری اشاره کرد .
با توجه به اندازه ی ماهی های صافی گوشت آنها متفاوت است و اگر ماهی ها کوچک تر باشند بهتر سرخ می شوند و گوشت شان لذیذ تر ، ترد و نرم تر است . این ماهی ها با توجه به تغذیهای که دارند جزء ماهی های تند هستند.
هر ماهی بعد از پاک کردن مقداری ضایعات دارد و ماهی صافی هم همین طور است که مقدار آن بستگی به نوع ماهی و اندازهی آن دارد . میزان ضایعات ماهی صافی اگر مخصوص شکم پر پاک شود: 250 گرم . میزان ضایعات ماهی صافی اگر فیله شود یعنی هیچ تیغ و فلسی نداشته باشد: 500گرم . میزان ضایعات ماهی صافی اگر قطعه قطعه شود: 500گرم .
اندازهی ماهی بالغ بین ۲۵ تا ۵۵ سانتی متر است . این ماهی بدنی چهار گوش و انتهایی فشرده دارد . اندازهی آن کوچک است . دهانش کوچک و بدن در بالا برنزی، در قسمت شکم سفید و سینه قهوه ای می باشد همچنین باله سینه ای شفاف و باله شکمی سفید است.
ویتامینهای E،A و املاح معدنی ضروری و مهمی چون سدیم و پتاسیم در ماهی صافی است و وجود این ویتامین ها سلامت بدن را تقویت می کند. همچنین مصرف آن باعث می شود ابتلا به سرطان، بیماریهای پوستی و عصبی جوگیری شود .
مقدار زیادی امگا ۳ در ماهی صافی وجود دارد که به ورزشکاران ، زنان باردار و سالمندان توصیه می شود از آن استفاده کنند . برای افرادی که خطر سکته در آنها دیده میشود هم مفید است و میتوان مصرف آن را در وعده های هفتگی خود بکار برد .
غذا با ماهی صافی
ماهی صافی یکی از بهترین ماهی های جنوب است که هر چقدر کوچک تر باشد برای سرخ و تهیهی غذا مناسب تر است . این ماهی از تیغ های بزرگی برخوردار است اما این تیغ ها به راحتی جدا می شوند . همچنین دهان کوچکی دارد و از خانوادهی صافی ماهیان است .
از خصوصیات و دلیل محبوبیت این ماهی وجود تیغ های کمی در و رنگ گوشت سفیدش است . تغذیه ی او از جلبک ها است ( دلیل لذیذ بودن گوشتش به همین خاطر است ) . بهترین حالت پختن آن سرخ کردن است .
ماهی صافی یک گیاهخوار است که عمدتا در جلبکها در آبهای کم عمق، آبهای ساحلی، دریاچهها و صخرههای سنگی یا مرجانی تغذیه میکند. این ماهی بیشتر در هند و اقیانوس آرام زندگی می کند.
از انواع غذاهای ماهی صافی سوخاری است که خیلی محبوبیت دارد . به دلیل اینکه به هنگام سوخاری کردن ماهی معمولا از فیله بدون تیغ استفاده میشود و بوی آن نیز در هنگام سوخاری کردن از بین میرود، این روش طبخ ماهی از محبوبترین روشها محسوب میشود. همچنین ماهی صافی به دلیل تیغ کم برای سوخاری مناسب است .
طریقهی پختن ماهی صافی برای سوخاری:
ابتدا ماهی صافی را تمیز شسته به قطعات مساوی تقسیم میکنیم و سپس تکههای ماهی را در مخلوط آبلیمو ، سس سویا ، زردچوبه و فلفل مخلوط می کنیم و برای طعمدار شدن بهتر، اجازه میدهیم یک ساعت درون یخچال استراحت کند تا طعم و مزهی ادویهجات به درون گوشت ماهی نفوذ کند.تخم مرغ را نیز در ظرفی شکسته و مخلوط می کنیم .ابتدا تکههای مزهدار شدهی ماهی را در آرد قرار می دهیم سپس تکه را به درون تخممرغها انداخته و خوب در آن میغلطانیم و بعد از آن نوبت استفاده از آرد سوخاری میشود. تکهی ماهی را در آرد سوخاری غلط میدهیم تا کامل روی گوشت ماهی را بپوشاند، سپس در روغن داغ میاندازیم تا کامل سرخ شده و حالت تردی به خود بگیرد.
چند نکته مهم این است که : ۱)باید ماهی را با آبلیمو یا سرکه طعم دار کنیم ۲)چون ماهی سوخاری در روغن سرخ میشود احتمالا مقدار زیادی روغن جذب فیله میشود که در نهایت کار میتوان با استفاده از دستمال روغن اضافی آن را گرفت.۳) برای طعم دار کردن ماهی می توان از ادویه های جنوبی استفاده کرد .
قلیه ماهی از دیگر غذاهای ماهی صافی است . این غذا یک خورشت سنتی است که با ماهی، رب انار، سبزی قلیه (شنبلیله و گشنیز)، پیاز، فلفل، نمک، روغن، زردچوبه و سیر درست می شود. مانند بیشتر خورشت های ایرانی، این غذا هم معمولا به همراه یک بشقاب برنج میل می شود.
ارزش غذایی ماهی صبور
ماهی صبور یکی دیگر از ماهیان جنوب است که دارای استخوان های بسیار تیز است اما گوشت آن فواید زیادی دارد . مردم جنوب علاقه ی زیادی به این ماهی دارند و این ماهی را به وسیلهی آتش کباب می کنند و با نان یا سبزی پلو می خورند .
جنوبی ها برای این که این ماهی در حین کباب شدن نسوزد و خوشمزهتر شود موادی مثل سبزی ماهی، تمبر هندی، رب، فلفل سیاه، نمک، سیر و پیاز را با هم ترکیب و روی شکم ماهی میگذارند. با توجه به اینکه این ماهی معمولا سرخ نمیشود و به صورت کبابی استفاده میشود بسیار سالم و مقوی است.
ماهی صبور از پروتئین زیادی برخوردار است به طوری که ۱۰۰ گرم از این ماهی دارای ۳۱۰ کالری و ۲۵ گرم پروتئین و ۲۲ گرم چربی است. هم چنین ویتامین سیc ، اهن و کلسیم در آن به مقدار زیادی دیده می شود .
مصرف ماهی صبور به صورت یکبار در هفته می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را تا ۵۰ درصد کاهش دهد . زیرا غذاهای دریایی که در آنها امگا ۳ وجود دارد کلسترول موجود در خون را کاهش می دهد و به سلامت قلب کمک می کند .
ماهی صبور دارای اسید های چرب غیر اشباع است که وجود آن در این ماهی باعث مراقبت از پوست در برابر اثرات مضر پرتوفرابنفش شده و منجر به کاهش علائم بیماریهای پوستی همچون اگزما و پسوریازیس میشود.
این ماهی دارای ویتامین A یا رتینول است که در شب برای حفظ دید به ما کمک می کند . استفاده از این ماهی از اثرات روماتیسم مفصلی و تسکین درد و خواص ضد التهابی آن بهرهمند شوید.
۶۰ درصد مغز انسان از چربی تشکیل شده است و بخش زیادی از آن امگا ۳ می باشد . افرادیکه میزان بالای غذای دریایی مصرف میکنند، در دوران سالمندی کمتر از زوال عقل و مشکلات حافظه رنج میبرند. همچنین نوعی چربی در آن وجود دارد که مهارتهای رفتاری ، اختلال در تمرکز یا بیشفعالی و بهبود تمرکز کودکان مفید است .
طریقهی تمیز کردن و کباب ماهی صبوری :
ابتدا داخل شکم ماهی را تمیز کنید و بشویید. برای اینکه پوست ماهی در طول پخت نسوزد، میتوانید مقداری شیره خرما روی آن بمالید. شکم ماهی را کاملا باز و صاف کنید. مقداری آب تمرهندی روی همه سطح آن بریزید تا کاملا جذب شود. سبزیهای ماهی و پلویی را بشویید و ریز خرد کنید. پیاز و سیر را نیز خرد کنید. سیر و پیاز را تفت دهید. سپس آنها را به سبزی ماهی، سبزی پلویی و مقداری تمرهندی سفت اضافه کنید. فلفل، نمک و بقیه آبتمرهندی را به همراه ربگوجه فرنگی به مخلوط سبزی اضافه کنید و روی شکم ماهی بمالید. مخلوط به دست آمده را روی شکم ماهی بگذارید. در زبان محلی به آن «حشو» میگویند. سپس ماهی را روی زغال کباب کنید.
طرز تهیهی ماهی صبور شکم پر :
برای پخت ماهی شکم پر باید داخل شکم ماهی را تمیز کنید و بشویید. شکم ماهی را کاملا باز و صاف کنید. مقداری آب تمرهندی روی همه سطح آن بریزید تا کاملا جذب شود. سبزی های ماهی و پلویی را بشویید و ریز خرد کنید. پیاز و سیر را نیز خرد کنید. سیر و پیاز را تفت دهید. سپس آن ها را به سبزی ماهی، سبزی پلویی و مقداری تمرهندی سفت اضافه کنید. فلفل، نمک و بقیه آب تمرهندی را به همراه رب گوجه فرنگی به مخلوط سبزی اضافه کنید و روی شکم ماهی بمالید. مخلوط به دست آمده را روی شکم ماهی بگذارید.